High-End ses ürünleri elektronik eşya satan dükkanlarda satılan “stereo sistemler” ile çok ufak benzerlikler taşıyan bir dizi özel müzik üreten parçadan oluşur. Müzik üreten bir sistem, çamaşır makinesi veya tost makinesi gibi bir ev aleti değil, plaklarımızda ve Cd’lerimize kodlanmış müziğin engin duygusal ve ve entellektüel potansiyelini ifade eden cihazlardır.Müzik üretiminin kalitesi ne kadar yüksek olursa müzikle kuracağınız bağlantı o kadar yüksek olacaktır.
Müzik ve müziğin tekrar üretilmesi konusundaki High-End audio değerleri ve göstergeleri High-End ses cihazlarında açıkça yer alır.Bu cihazlar orijinal canlı müzik performansına bizi bir adım daha yaklaştırırlar. Bu tarz cihazların parçaları teknik bilgi ve müzikal duyarlılığını birleştiren kendini işine adamış uzmanlarca tasarlanır elle üretilir ve tek bir neden için var olurlar – müzik dinleme deneyimini zenginleştirmek.
Hi-Fi dünyasında var olan bir yanlış kanı da High-End Audio’nun yüksek fiyatlı ses ve sistemleri manasına geldiğidir..Mass market mantığında High-End Audio hoş özellikleri ve milyarderleri hedefleyen fiyat etiketleri olan karmaşık stereo ekipmanlarından başka bir şey demek değildir.Elbette bu cihazların performansları elektronik alet satan dükkanlarda bulabileceklerinizden çok daha iyi olacaktır, ancak bunları almaya kimin gücü yetebilir ki ?
Daha da kötüsü High-End Audio sadece eğitimli,zevk sahibi, zor beğenen dinleyiciler,snoblar veya elektronik alet çılgınlarına hitap eder olarak görünüyor, sokaklardaki averaj insanlar için değil.
High-End Audio bunların hiçbirisi değildir.İlk olarak “High-End” tabiri ürünlerin performanslarına hitap edilerek kullanılmıştır,fiyatlarına değil.Bir çok gerçek High-End sistemi büyük mağazalarda satılan hepsi bir arada sistemlerden pahalı değildir hatta bazen daha ucuzdur.Bir çok sistem duyuyorum ki hem averaj bir müşterinin bütçesine uygun hem de yüksek kalite müzik üretimi konusundaki öz’ü içinde barındırıyor.
Her ne kadar High-End cihazları yüksek fiyatlı da olsa, bu evinize yüksek kaliteli bir ses sistemi kurmak için kredi almanız anlamına gelmiyor.Mükemmel ses sunan bir sistem düşündüğünüzden daha ucuza mal olabilir.
İkinci olarak High-End Audio müzikal deneyimle kurulan iletişimle alakalıdır.Müzik sistemlerine karmaşık, kullanılması zor özellikler eklemek demek değildir.Aslında, High-End sistemlerini kullanmak mass-market orta seviye Hi-Fi sistemlerini kullanmaktan çok daha kolaydır. Bunun nedeni High-End etiğine göre gereksiz özelliklerin elimine edip, bunun yerine paranın ses kalitesine harcanmasıdır. High-End Audio müzik aşıkları içindir elektronik ustaları için değil.
Üçüncü olarak müziği seven herkes yüksek kaliteli ses sisteminin değerini taktir edebilir,neyin iyi bir ses olduğunu anlamak için altın bir kulağa sahip olmak gerekmez, iyi ve orta karar ses üretimi arasındaki farklar açıkça aşikardır.gerçek bir High-End ses sistemini ilk defa dinleyen birisinin tepkisi ( çoğunlukla şaşkınlık ve memnuniyet ) High-End Audio’nun herkes tarafından kolaylıkla taktir edileceğini gösterir. Eğer müzikten hoşlanıyorsanız, Hıgh-End bir sistemle daha fazla keyif alırsınız.Bu, bu kadar basittir.
High-end audio’nun hedefi dinlenilen cihazın “yok olmasını” sağlamaktır. Bu gerçekleştiğinde müzisyen ve dinleyici arasında en üst iletişim noktasına ulaşılır. High-end Audio cihazlarla, aletlerle alakalı değil, müzikle alakalıdır.
High-end credo müzik sinyalinin ne kadar az işlemden geçerse o kadar iyi olacağını savunur. Herhangi elektrik devresi, kabloveya tonal kontrol sinyalin kalitesini düşürür, tabii ki müzikal tecrübeyi de. Bu nedenle high-end bir cihazda grafik equalizer, alt harmonik sytnhesizer veya diğer ölçücüler bulamazsınız. Bu tarz cihazlar müzikal gerçeklikten uzaklaşmanın yanı sıra sinyale gereksiz devreler eklerler. High-end ürünler müzisyen ve sizin aranızdaki elektronik aletlerin adedini en aza indirerek müzikal deneyimin berraklığını en üst düzeye çıkarırlar.
Daha az daha fazladır…
Kendinizi Grand Canyon’da bir uçurumun kenarında ihtişamın güzelliğine yenik düşmüşken hayal edin. Dünyanın içine oyulmuş bu devasa heykelin azametini tecrübe etmekle kalmaz tüm ufak detayları da görürsünüz.
Taş tabakaların üzerlerindeki bir tondan diğer tona geçişleri fark edersiniz.Kırmızının binlerce tonu arasındaki farklılıklar gözünüze çarpar.Devasa yapıların üzerindeki ince detaylar bir bakışta kolayca çözülür ve beğeniniz daha da derinleşir.Işık ve gölgenin kontrastı çatlak ve yarıkların bitip tükenmez labirentini açığa çıkarır.Ne kadar uzun ve yakından bakarsanız daha fazla ayrıntı görürsünüz.Duyularınızın zenginliği sessizce uçurumun kenarında tabiatın sırrına varılmaz güzelliği karşısında kalakalmanızı sağlar.
Şimdi kendinizi Grand Canyon’a hepsi birbirinden transparan ama çok kalın bir çok camdan yapılmış bir pencereden bakarken hayal edin.Bir pencere camı hafif gri saydamsızlığı ile bu canlı renkleri donuklaştırsın ve benzer renklerin kolayca göze çarpmayan farklılıklarını yok etsin. Işık ve gölge arasındaki kontrastı azaltan diğer cam Grand Canyon’un derinliğini kanvas bir portre görüntüsüne çevirsin. Son olarak pencere çerçevesinin kendisi sizin manzaranızı kapatsın ve Canyon’un genel etkisini yok etsin .Grand Canyon’da uçurumun kenarında durmanın verdiği direk ve kesin gerçeklik yerine gördüğünüz gri,sentetik ,cansız bir görüntü olacaktır.Bu görüntüyü televizyondan da izleyebilirdiniz!
Yeniden oluşturulan müziği orta karar bir sistemden dinlemek Grand Canyon’a bu cam pencerelerin ardından bakmak gibidir. Playback zincirindeki her halka -Cd sürücü,pikap preamfi, poweramfi, hoparlör ve onları birbirine bağlayan kablolar- bir şekilde üzerinden geçen sinyale distorsiyon verir.
Halkadaki cihazlardan biri enstrümantel dokuya sinyale kaba,taneli bir karakter ekleyebilir.Bir diğeri yüksek ve yumuşak sesler arasındaki dinamik kontrastı azaltarak besteci veya icracının ifadesini yok edebilir.Bunun yanında bir başkası da ince tonal renkleri yok ederek müziğe kasvetli bir hava verebilir, tüm enstrumanları ayırt edilemez bir tını ile örtebilir.Bunların sonucunda pencerenin çerçevesi - bu durumda elektronik ve mekanik playback sistem olarak adledilebilir - müzisyenin artistik maksadının enginliğini azaltır.
High-End Audio mümkün olduğu kadar çok pencere camını ortadan kaldırmayı, kalanların da mümkün olan en transparan hale gelmesini sağlamayı hedefler. Ne kadar az pencere camı olursa,içinden geçen sinyal o kadar az etkilenir,canlı performansa daha fazla yakınlaşılır ve müzikal mesajla bağlantı o denli derin gerçekleşir.
Sizce neden High-End Audio ürünleri müzikal anlamda mass-market stereo sistemlerinden daha transparan pencere camlarıdır.
High-End cihazları iyi gerçek sesi üretmek için tasarlanmışlardır.Bazı keyfi teknik spesifikasyonlar ile iyi performans göstermeleri için tasarlanmaları zorunlu değildir.
Gerçek bir High-End tasarımcısı cihazı yapım aşamasında dinlemeye başlar,parçalarda değişiklikler yapar,mümkün olan en gerçek sesi üretebilmek için farklı teknikler dener.
Müzikal deneyimi en iyi aktaran cihazı üretmek için teknik beceri ve müzikal duyarlılığını birleştirir.Bu kendini işine adamışlık çoğunlukla yüzlerce saat müzik dinleme ve itina ile sesi etkileyen her faktöre dikkat etmeyi gerektiren hareketli bir uğraş haline gelir.Her ne kadar ürünün satış fiyatı aynı kalsa da sıklıkla ürünün sesini iyileştirmek için daha pahalı parçalar eklenir, bu daha nitelikli parçanın diğerlerinden şüphesiz daha fazla olan maliyeti firmanın karından düşülecektir,neden mi? Çünkü High-End tasarımcısı müzik ve müziğin yeniden üretimine derin önem verir.
Tam aksine mass-market ses cihazları çoğunlukla ‘kağıt üzerinde’ iyi duracak şekilde tasarlanır.Bunun iyi bir örneği 1970 ve 80’lerdeki “THD Savaşları”dır. Total hormanik Distortion anlamına gelen THD eğitimsiz tüketiciler tarafından amfi kalitesini ölçen bir terim olarak kullanılıyordu.Eğer bu terimi siz de kullandıysanız endişelenmeyin,audio hakkında bilgi sahibi olmadan önce ben de THD rakamlarına bakardım.
O sıralarda THD değeri ne kadar düşükse amfi’nin o kadar iyi olduğu farz edilirdi.Bu gerçek dev elektronik üreticilerinin neredeyse yok sayılacak kadar az THD değerlerine sahip cihazlar üretmesine yol açtı ve hangi firmanın THD spesifikasyon’larında ondalık virgülden sonra daha fazla sıfıra sahip olduğunu yarışına dönüştü.( örnek olarak, 0,001 % ) Bir çok tüketici sadece bu özelliğe bakarak receıver’lar veya amfi’ler aldılar.
Her ne kadar cihazın düşük THD değerine sahip olması iyi bir tasarım hedefi olsa da, problem bu aşırı düşük distorsiyon figürlerinin nasıl elde edildiğiydi .
Amfilerin distorsiyonunu düşürmek için kullanılan bir yöntemde “feedback” geri yükleme diye adlandırılan, çıkış sinyalinin bir kısmını alıp girişten tekrara yükleme şeklinde gerçekleştirilen yöntemdir.Yüksek miktarda geri yükleme THD’yi düşürüyor ama amfi’nin müzikal kalitesini düşüren bir çok başka problem de yaratıyordu. Dev elektronik şirketleri ürünlerinin ses kalitesinin kötü olmasıyla ilgileniyorlar mıydı? Hiçbir şekilde! Önemli olan tek şey büyük miktarlarda satılacak bir mal yapmaktı.
Müzikal performansa karşılık önemsiz teknik spesifikasyon’ları öne çıkartıp , bunu tüketicilere çok önemli bir değer gibi sattılar. Bu ürünleri satın alan tüketiciler cihazları dinlemek yerine bu teknik özelliklere bakarak seçiliyorlar ve kötü sesli sistemlere sahip oluyorlardı. İronik olarak en düşük THD’ye sahip olanlar büyük ihtimalle en kötü ses kalitesine sahip olanlardı.
Bu örnek bir ses cihazının ne yapmasının hedeflendiği düşünüldüğünde mass-market üreticileri ve high-end firmaları arasındaki büyük farkı ortaya koyuyor. High-end üreticileri ürünün test sonuçlarında nasıl performans gösterdiğinden çok ürünün sesinin nasıl olduğu ile ilgilenirler. Bilirler ki müzikal hassasiyete sahip bir dinleyici spesifikasyonlara değil ses kalitesi temeline dayanarak ürün satın alır.
High-end ürünleri yalnızca kulak hassasiyeti ile değil, yaptıkları işten gurur duyan zanaatkarlar tarafından elle üretilirler. Montajcıların çoğu audiofillerin kendileridir ve ürünlerin yapımında adeta kendi evlerinde kullanacaklarmışcasına titiz davranırlar. Detaylara harcanan bu titizlik yapım kalitesinin çok yüksek olmasını sağlar. Yüksek yapım kalitesi ürünün sesinin daha iyi olmasını sağlamasa da ürünün sağlamlık ve güvenilirlik garantisi olur. Bunun yanında özenle elde yapılmış bir ürün sahibinin cihazıyla gurur duymasını sağlar. Ki bu hiçbir mass-market ürününün sahip olamayacağı bir özelliktir.
High-end Audio ürünleri orta sınıf hi-fi ürünlerden daha iyi bir satış sonrası hizmetine sahiptir. High-end üreticileri ürünleri ve müşterilerine daha fazla önem verdikleri için daha cömert değiştirme şartları ve daha iyi servis sunarlar. High-end üreticisinin bir ürünü garanti dışında tamir etmesi nadir görülen bir durumdur. Bu söylediklerimden sizin de kesin bu tarz bir muamele göreceğinizi çıkartmayın ama mass-market ürünlerinde söz konusu dahi olamayacak şartlar sıklıkla high-end sektöründe yer alır.
Birçok high-end ürünü ABD’de tasarlanır ve üretilir ve Amerikan yapımı Audio ürünlerinin kalitesine dünya çapında saygı duyulur. Amerika’daki high-end Audio üretiminin %40’ından fazlası çoğunlukla uzak doğu olmak üzere ihraç edilir. Transportasyon, gümrük vergisi gibi masraflar eklendiği için high-end cihazların yurtdışında Amerika satış fiyatının neredeyse iki katına satıldığı doğrudur. Bu arada yurtdışında amerikan ürünlerine var olan ilgi, Amerika’da en iyi Audio cihazlarının Japon’yada üretildiği şeklindeki yaygın kanıyı da dikkate değer kılıyor.
En derinlerde high end ürünlerinin daha temelden mass-market ürünlerinden farklı olduklarını düşünüyorum. Kavramdan amaca, tasarımdan yapıma, pazarlamadan nasıl kullanıldıklarına kadar high-end ürünleri orta seviye hi-fi ürünlerinden çok farklılar. High-end cihazı müziğin ne kadar başarılı olarak tekrar üretildiğinin ve dinleyicisine ne kadar keyif verdiğinine duyulan derin alakanın fiziki göstergesidir.
High-end’i mass market ürününden ayıran tasarımcısının müziğe olan ilgili yaklaşımıdır. O , diğer ürünler gibi satılacak kutular yaratmaz, müşterisinin müzikal deneyimini etkileyecek müzik aletleri tasarlar.. High end tasarımcısı kendisi de dinlemek isteyeceği kalitede ürünler tasarlar. Çünkü müziği önemser, muhtemelen binlerce kilometre ötede bu müziği dinleyecek olan kişinin müziğin keyfini tecrübe edip etmemesi onun için önemlidir. Dinleyici müzike ne kadar fazla dahil olursa, tasarımcı işini o kadar iyi yapmış demektir. High end tasarımcısı için elektronik ve mekanik tasarım yalnızca teknik bir girişim anlamına gelmez, tutku ve kendini adama gerektiren bir iştir bu. Ürün tasarımının her yönü – müzikal olduğu kadar teknik – bu tarz bir adanmışlığa alışık olamayanları şaşırtacak derecede titizce incelenir.
Yeniden müzik üretiminin değer sistemleri varlığının özüne kadar iner. Yapılan işin sonucu müzik dinleyicisinin müzikle daha güçlü ve yoğun bir ilişki kurmasını sağlar.
Neden high-end Audio? Neden high-end ses?
Bunu cevabı müzik dinlediğiniz odada ses sisteminin ortadan kaybolarak yerini besteci veya icracıya bıraktığı andır. Bunun cevabı müzikal doruk noktasında hissettiğiniz fiziki üşüşmedir. Bunun cevabı fiziki dünyanın yok olduğu, yalnız sizin ve müziğin kaldığı noktadır.
Bu high-end’dir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder